مکانیزم انتقال غیر خطی سیاست پولی از کانال قیمت سهام در ایران: رویکرد (MS-VAR)

ارزیابی دقیق مکانیزم انتقال پولی، از مهم‌ترین ارکان سیاست‌گذاری پولی می‌باشد. زیرا مطالعه مکانیزم انتقال سیاست پولی موجب درک بهتر از چگونگی تأثیر اقدامات پولی بر تولید و سطح قیمت‌ها می‌شود، از طرفی بازار سرمایه نقش بسیار مهمی در گردآوری و هدایت منابع به سمت فعالیت‌های مولد اقتصادی دارد. از این رو قیمت سهام می‌تواند سهم قابل توجهی در انتقال سیاست‌های پولی به بخش حقیقی اقتصاد داشته باشد. لذا شناسایی و تفکیک اثرکانال قیمت سهام می‌تواند اطلاعات مفیدی در خصوص مکانیزم انتقال سیاست پولی در اختیار سیاست‌گذاران قرار دهد. از طرفی باید توجه داشت، بدلیل تغییرات ساختاری و همچنین اثرات نامتقارن پول، امکان تغییر شدت اثرگذاری سیاست پولی و نقش کانال قیمت سهام در مکانیزم انتقال پولی وجود دارد. بدین جهت در پژوهش حاضر از روش غیر خطی MSVAR که قابلیت زیادی برای لحاظ کردن تغییر ساختاری دارد، برای بررسی نقش کانال قیمت سهام در مکانیزم انتقال پول استفاده شده است. برای داده‌های تحقیق نیز از تولید ناخالص داخلی، شاخص قیمت مصرف کننده، حجم پایه پولی و شاخص قیمت بورس تهران طی فصول 1Q1370 تا 4Q1395 استفاده می‌شود. نتایج تحقیق بیان‌گر این است که سهم کانال قیمت سهام در انتقال پول به تولید در رژیم صفر (سال‌های بعد از 1384) در طی فصول هشتم و شانزدهم بزرگ‌تر از رژیم یک (سال‌های قبل از 1384) بوده و بعد از فصل شانزدهم سهم این کانال در رژیم یک بزرگ‌تر می‌باشد. از طرف دیگر آثار تورمی این کانال در هر دو رژیم بسیار کم می‌باشد. در نتیجه برنامه‌ریزی مناسب در جهت نهادسازی، ارتقای نقش بازار سهام در تأمین مالی و افزایش اثربخشی این بازار می‌تواند علاوه بر افزایش اثرگذاری سیاست پولی بر تولید، موجب کاهش آثار تورمی آن نیز ‌گردد.